Mediacja jest ustrukturyzowanym procesem, podczas której neutralny i bezstronny mediator pomaga komunikować się osobom zaangażowanym w spór, by umożliwić im lepsze wzajemne zrozumienie, pomóc w osiągnięciu porozumienia i zawarciu ugody. 

Porozumienie zaspokaja interesy stron i tym samym rozwiązuje konflikt, a obie strony mogą w przyszłości tworzyć dalsze relacje między sobą, np. w miejscu pracy, w domu. 

Mediacja jest procesem dobrowolnym. Charakteryzuje ją równość stron, poufność informacji, neutralność mediatora, możliwość wyboru i ewentualnej zmiany mediatora oraz rezygnacji (bez skutków karnych) z mediacji na każdym jej etapie.

Mediacja nie wnosi recept i instrukcji wykonawczych. Docenia punkt widzenia każdej strony i daje możliwość zaprezentowania każdej z nich różnych stanowisk. Współistniejące rozbieżności skłaniają strony do kreatywnych zachowań w których poszukują wspólnego rozwiązania problemu (sprawy). Mediator wnika w uwarunkowania obu stron i steruje procesem poszukiwania porozumienia bez względu na własne do obu stron sympatie i niechęci.